„ШПИЦ” 04.07.2006 год.

Прва екокуќа во Кадино


Најважно е да се стекне навика апаратите за домаќинство да се вклучуваат помеѓу 11 и 15 часот, кога се добива најмногу енергија од сончевите панели


Во скопското село Кадино е изградена првата еколошка куќа во земјава. Сопственикот, електроинжинерот Звонко Марковски, вели дека ова е прва куќа кај нас, во која сонцето и ветерот се користат за производство на електрична струја и топла вода за потребите на едно семејство. Од двестете квадратни метри семејството Марковски за домување користи стотина, остатокот се подрумски и помошни каде што се складира природната енергија. Дури и базенот го полнат со нехлорирана вода, која им е вишок во куќата.
  • Согласно најновите тенденции за заштита и унапредување на животната средина во светот, пионерски влеговме во овој проект за изградба на првата екокуќа во Македонија. Колку што ни е познато, во нашето најблиско опкружување ваква куќа е изградена само во Загреб, Хрватска - вели Марковски.
Тој заедно со својата сопруга Весна и со децата Стеван и Моника се одлучил за ваков начин на живот уште пред десет години кога ја купиле викендичката во Кадино. Пред пет години го вградиле системот преку кој 90 до 95 % од струјата што ја трошат ја произведуваат сами. Така по двата примера во Германија и Хрватска, ваквиот екосистем стаса и кај нас. Сепак , официјалното отворање на еколошката куќа, во која ова семејство живее речиси преку целата година, освен во најстудените денови кога се враќаат во станот во Автокоманда, ќе биде на националниот празник Илинден, на втори август.
  • Кога се гради ваков објект, најважно е да се обврне посебно внимание на три работи. Да се добие електрична енергија за да може да работат еелктричните уреди во домаќинството, да се добие топла санитарна вода и да се добие енергија за затоплување. Но, за да се постигне максимална ефикасност од целиот систем, економски најоправдано е нергијата да се користи во моментот кога се произведува, а само помал дел од неа да се складира за кога производството ќе биде намалено. Затоа електричната енергија произведена од ветерната турбина не ја складираме само во акумулатори, туку со неа директно ја загреваме водата во централниот резервоар. Така, максимално ја користиме енергијата на ветерот - објаснува Марковски.
Целата инвестиција го чини семејството Марковски околу 20.000 €. Но, тие се убедени дека ова е систем за две генерации и оти инвестицијата ќе се поврати. Математиката што ја направиле со сопругата, која е економист, е дека овој систем ќе трае 50 до 60 години.
  • Во првите 20 години треба да ни се вратат парите што ги вложивме, а во наредните 20 години треба да заштедиме поради малите сметки што ќе ги плаќаме - вели сопругата Весна.
Марковски жали што кај нас нема закон за откуп на електрична енергија . Тој би можел вишокот струја што ќе го произведе да им ја подари на соседите, зашто нема законска можност да им ја продаде. Градењето еколошка куќа бара и други приспособувања во внатрешното уредување и во начинот на живеење и секојдневните навики на членовите на домаќинството.
  • Најважно е да се стекне навика машините за перење алишта или за садови, правосмукалката и другите апарати да се вклучуваат преку ден, помеѓу 11 и 15 часот. Тоа е периодот кога целиот систем добива најмногу енергија од сончевите панели. Готвењето во кујната треба да се приспособи да работи на природен гас. За да се избегне загревањето на куќата со термоакумулациски печки проектиравме централно парно греење, кое е комбинација од нискотемпературно подно и радијаторско греење - вели Марковски.
Електричното осветлување во еколошката куќа е изведено со помош на ефикасни светилки, специјално изработени. Тоа се први македонски светилки што трошат седум пати помалку од обичните флуоресцентни светилки. Системот за производство на електрична енергија што за две недели целосно ќе биде инсталиран во овој објект ќе произведува просечно помеѓу 500 и 550 киловат часови месечно, а тој за призводство на топла вода околу 5000 киловат часови енергија годишно. Семејството Марковски се надева дека ќе придонесе колку-толку да се намали загадувањето на атмосферата, а со тоа и глобалното за топлување на земјата.

 

Другите за нас: